ΒΡΕΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΣΑΜΟ ΚΑΙ ''ΦΙΛΟΞΕΝΕΙΤΑΙ'' ΣΤΗΝ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΥΠΕΡΟΧΟ ΑΓΑΛΜΑ ΤΟΥ 525 Π.Χ.
ΟΠΛΙΤΗΣ ΤΗΣ ΣΑΜΟΥ
Ο Οπλίτης της Σάμου είναι αριστουργηματικό έργο τέχνης που βρέθηκε σε ανασκαφές που διενήργησε το Γερμανικό Ινστιτούτο στο Ηραίο της Σάμου στις αρχές του 20ού αιώνα. Αποκαταστάθηκε το 1990 και φιλοξενείται στην έκθεση των Αρχαιολογικών Μουσείων του Βερολίνου.
Το έργο είχε τοποθετηθεί στο Ηραίο της Σάμου λίγο πριν το τέλος της συμμαχίας μεταξύ Σπάρτης και του τυράννου της Σάμου Πολυκράτη το έτος 525 π.Χ.
Είναι από μάρμαρο, που είχε την προέλευσή του στη Σάμο ή στη Λακωνία, αφού μόνο εκεί βρίσκονται κοιτάσματα με την ίδια χαρακτηριστική απόχρωση. Παριστάνει έναν πολεμιστή με ιονικό κράνος, που σκεπάζει αμυντικά ολόκληρο το κεφάλι και το πρόσωπο εκτός των ματιών, της μύτης και του στόματος, δίνοντας απειλητικό χαρακτήρα. Η κόμη είναι σκεπασμένη κάτω από το κράνος, ενώ μια πλεξούδα κρέμεται κατά μήκος της πλάτης μέχρι τον μηρό. Ο θώρακας είναι διακοσμημένος με σπείρες και ομοιάζει με άλλα ευρήματα που εικονίζουν πολεμιστές Λακωνικής προέλευσης. Στις λεπτομέρειες όμως ομοιάζει με εργασίες Σαμίων εργαστηρίων.
Τα ανάμικτα χαρακτηριστικά Λακωνικής και Σαμίας τέχνης είναι αινιγματικά και δεν έχουν ερμηνευτεί εντελώς, δίνοντας ερμηνευτικό περιθώριο για καλλιτεχνικές και ιστορικές ερμηνείες. Από νωρίς αμφισβητήθηκε η Σαμία προέλευση του έργου ετούτου.Ο Στίμπε καταλήγει στο συμπέρασμα, ότι το άγαλμα είναι έργο κάποιου Σπαρτιάτη που ζούσε στη Σάμο, και κατασκευάστηκε κατά παραγγελία ενός Σαμίου. Η εκδοχή αυτή όμως δεν συμμερίζεται από κανέναν άλλο επιστήμονα.
Γνωστό όμως είναι ότι η Σάμος και η Σπάρτη υπήρξαν στενοί σύμμαχοι, και γι’ αυτό ίσως να υπήρξε κάποια πολιτιστική ανταλλαγή, που να ήταν έντονη ιδίως το πρώτο ήμισυ του 6ου αιώνα π.Χ. Η επικρατούσα ερμηνεία υποστηρίζει την εκδοχή, ότι το έργο έχει προέλευση κάποιο εργαστήριο της Σάμου, ενώ μεμονωμένα ενδέχεται να είναι λακωνικό έργο.
Εκτός αυτού, η ανάρτηση αγαλμάτων ηρωικού και πολεμικού χαρακτήρα στο ιερό (στην προκειμένη περίπτωση στο ιερό της Ήρας) ήταν έθιμο στην Σπάρτη περισσότερο παρά στη Σάμο, όπου τα αναθήματα συνήθως είχαν ειρηνικό χαρακτήρα. Πιθανόν το άγαλμα αυτό να ήταν προειδοποιητικό δώρο των Σπαρτιατών προς τους Σαμίους, συνοδευόμενο με την απειλή, να μην λύσει η Σάμος τη συμμαχία, διότι οι Σπαρτιάτες θα έστελναν οπλίτες. Η ιστορία όμως τους διέψευσε. Η Σάμος διέλυσε τη συμμαχία, οι Σπαρτιάτες ξεκίνησαν πόλεμο με τη Σάμο, αλλά ηττήθηκαν μπροστά στα τείχη της πόλης.
Ο Οπλίτης της Σάμου είναι αριστουργηματικό έργο τέχνης που βρέθηκε σε ανασκαφές που διενήργησε το Γερμανικό Ινστιτούτο στο Ηραίο της Σάμου στις αρχές του 20ού αιώνα. Αποκαταστάθηκε το 1990 και φιλοξενείται στην έκθεση των Αρχαιολογικών Μουσείων του Βερολίνου.
Είναι από μάρμαρο, που είχε την προέλευσή του στη Σάμο ή στη Λακωνία, αφού μόνο εκεί βρίσκονται κοιτάσματα με την ίδια χαρακτηριστική απόχρωση. Παριστάνει έναν πολεμιστή με ιονικό κράνος, που σκεπάζει αμυντικά ολόκληρο το κεφάλι και το πρόσωπο εκτός των ματιών, της μύτης και του στόματος, δίνοντας απειλητικό χαρακτήρα. Η κόμη είναι σκεπασμένη κάτω από το κράνος, ενώ μια πλεξούδα κρέμεται κατά μήκος της πλάτης μέχρι τον μηρό. Ο θώρακας είναι διακοσμημένος με σπείρες και ομοιάζει με άλλα ευρήματα που εικονίζουν πολεμιστές Λακωνικής προέλευσης. Στις λεπτομέρειες όμως ομοιάζει με εργασίες Σαμίων εργαστηρίων.
Τα ανάμικτα χαρακτηριστικά Λακωνικής και Σαμίας τέχνης είναι αινιγματικά και δεν έχουν ερμηνευτεί εντελώς, δίνοντας ερμηνευτικό περιθώριο για καλλιτεχνικές και ιστορικές ερμηνείες. Από νωρίς αμφισβητήθηκε η Σαμία προέλευση του έργου ετούτου.Ο Στίμπε καταλήγει στο συμπέρασμα, ότι το άγαλμα είναι έργο κάποιου Σπαρτιάτη που ζούσε στη Σάμο, και κατασκευάστηκε κατά παραγγελία ενός Σαμίου. Η εκδοχή αυτή όμως δεν συμμερίζεται από κανέναν άλλο επιστήμονα.
Γνωστό όμως είναι ότι η Σάμος και η Σπάρτη υπήρξαν στενοί σύμμαχοι, και γι’ αυτό ίσως να υπήρξε κάποια πολιτιστική ανταλλαγή, που να ήταν έντονη ιδίως το πρώτο ήμισυ του 6ου αιώνα π.Χ. Η επικρατούσα ερμηνεία υποστηρίζει την εκδοχή, ότι το έργο έχει προέλευση κάποιο εργαστήριο της Σάμου, ενώ μεμονωμένα ενδέχεται να είναι λακωνικό έργο.
Εκτός αυτού, η ανάρτηση αγαλμάτων ηρωικού και πολεμικού χαρακτήρα στο ιερό (στην προκειμένη περίπτωση στο ιερό της Ήρας) ήταν έθιμο στην Σπάρτη περισσότερο παρά στη Σάμο, όπου τα αναθήματα συνήθως είχαν ειρηνικό χαρακτήρα. Πιθανόν το άγαλμα αυτό να ήταν προειδοποιητικό δώρο των Σπαρτιατών προς τους Σαμίους, συνοδευόμενο με την απειλή, να μην λύσει η Σάμος τη συμμαχία, διότι οι Σπαρτιάτες θα έστελναν οπλίτες. Η ιστορία όμως τους διέψευσε. Η Σάμος διέλυσε τη συμμαχία, οι Σπαρτιάτες ξεκίνησαν πόλεμο με τη Σάμο, αλλά ηττήθηκαν μπροστά στα τείχη της πόλης.
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.