Σάμος: Ο «θάνατος» του εμποράκου
Μαργαρίτα Ικαρίου
Η κρίση, τον
βρήκε γονατισμένο. Είχαν άλλωστε προηγηθεί τόσα και τόσα! Η μεγάλη πυρκαγιά του
2000, οι πλημμύρες του 2001, η εγκατάλειψη του τόπου από το πλέον εύρωστο
κομμάτι εργασιακού δυναμικού, το ναυάγιο του Samina Express-προς-το-θάνατο, οι
τριτοκοσμικές ακτοπλοϊκές συνδέσεις κι οι απειλές Αδώνιδος πως αν σήκωναν
ανάστημα οι νησιώτες και δε δέχονταν να ταξιδεύουν με το μπαταρισμένο
Ιεράπετρα, θα χαν ως λύση μόνον τον... Μάινα ως κωπηλάτη.
Αυτά, μαζί
με το μονίμως άξενο επιχειρηματικά περιβάλλον, οδήγησαν στη συρρίκνωση της
τουριστικής περιόδου, την απίστευτη πτώση της αγοραστικής κίνησης και τελικά,
στην κατακυρίευση των εμπορικών συναλλαγών από τα ξενόφερτα
πολυ-πολυκαταστήματα.
Εκείνοι οι
ολίγοι που είχαν «μαξιλάρι» κάτι λιγοστές οικονομίες από την περίοδο των
παχυλών αγελάδων, τις έριξαν στο εμπόρευμα. Στήριξαν τη δουλειά τους
σταματώντας, ακόμη και σε βάρος της περίθαλψής τους, να πληρώνουν τις
ασφαλιστικές εισφορές. Κι όταν ούτε αυτό «έφτασε», μετέτρεψαν άρδην τις
επιχειρήσεις τους σε «οικογενειακές», πράγμα που δημιούργησε όξυνση της
ανεργίας και κατ επέκταση, περαιτέρω συρρίκνωση της αγοράς.
Ο εμποράκος,
στην Ελλάδα των «τζακιών» και των καστράτων, ήταν είδος που οδηγούνταν σε
εξαφάνιση! «Τσιπούρες Γιβραλτάρ σε τιμή κάτω του κόστους» διαφήμιζαν τα
φυλλάδια εκείνων που έστελναν όλες τις εισπράξεις στην αλλοδαπή, ενώ
εποχούμενοι σε jeepούρες οι επικίνδυνα άσχετοι κρετίνοι παραχωρούσαν γην και
ύδωρ στους τροϊκανούς, αφήνοντας τους τελευταίους των μοϊκανών εμπόρους να
ψάχνουν για σανίδα σωτηρίας! Αντ’ αυτής, έβρισκαν σκοινί και σαπούνι...
Σε αντίφαση
με τις τόσες αυτοκτονίες, τις σκοτεινές βιτρίνες, τα κατεβασμένα ρολά και τις
πτωχεύσεις, τόσος ανώφελος πλούτος των κρατούντων, τόση αναίτια σπατάλη
εστραμμένη αυνανιστικά προς το σύνολο των κρατούντων και των κρατικοδίαιτων...
Σε μια εποχή
που η Ελλάδα από την επίπλαστη ευμάρεια του υπερδανεισμού πέρασε εν μια νυκτί
στο «σφίξε κι άλλο το ζωνάρι» και στo capital control, οι νησιωτικές κοινωνίες
«βούλιαξαν». Το δυσβάσταχτο κόστος των μεταφορών, η υπερφορολόγηση, το
«στράγγισμα» όσων έμεναν ακόμη «ζωντανοί» με φοροεισπρακτικές τακτικές που
θύμιζαν γελαδάρηδες στο Τέξας, έφεραν κι άλλα λουκέτα, κι άλλες άδειες
βιτρίνες, κι άλλες πτωχεύσεις...
Μα στον τόπο
που θάλλει φαιδρά πορτοκαλέα και ακόμη φαιδρότεροι πολιτικοί ταγοί και
καλομπουκωμένοι φλύαροι δημοσιογραφόδουλοι, στον τόπο της χαριτωμενιάς και του
«δεν βαριέσαι αδερφέ», της επικράτησης των «τίποτε» και των μετρίων που
παίρνουν τον εαυτό τους πολύ σοβαρά, ο κακόμοιρος εμποράκος, ήταν απλά ένας
ποσοστιαίος αριθμός με μικρή δύναμη ψήφου.
Έτσι φτάσαμε
εδώ που φτάσαμε. Άλλοι εκ των ηγητορίσκων που εκλέγαμε, καθώς είμαστε
παραδαρμένοι από την κρίση και εμφανώς εξαπατημένοι, ξεπουλούσαν την πατρίδα με
το μέτρο και άλλοι τους αυτουπερεκτιμημένους εαυτούς τους, μισοτιμής. Η
διαπλοκή πολιτικής και μιντιακής εξουσίας γρήγορα οικειοποιήθηκε όποιον διέθετε
ουρά και την κουνούσε κατά τα προστάγματα. Τα τηλεπλατώ γέμισαν με αγοραίους
και αγωγιάτες, τηλεβοσκούς και μπαρμπαΓιώργηδες που μας σαλαγούσαν με τη
μαγκούρα.
Το τηλεβάθρο
του άκρατου λαϊκισμού στήθηκε και είτε οι κυβερνώντες είτε οι
αντιπολιτευόμενοι, κατάφεραν να ταίζουν το πόπολο με διαφημιστικές ατάκες,
συνθήματα και υποσχέσεις άνευ αντικρύσματος!
Η κατρακύλα
της εμπορικής ζωής των ακριτικών περιοχών, μπήκε στο ακόμη πιο ολισθηρό
μονοπάτι του στοιβάγματος των προσφυγικών ροών. Μια πρώτη μικρή «ανάσα» εκ των
πληθυσμών που μετακινούνταν εξαιτίας της εμπόλεμης κατάστασης στη χώρα τους και
αναγκάζονταν εκ των πραγμάτων να καταναλώσουν στον τόπο που κατέφυγαν, γρήγορα
γύρισε μπούμερανγκ. Άλλαξαν οι συσχετισμοί, συμπιέστηκε η καθημερινότητα, τα
νησιά μετατράπηκαν σε «ακουμπιστήρια» πλήθους και πλήθους διωγμένων από τον
πόλεμο και διωκόμενων από τη φτώχια ανθρώπων, που ούτε είχαν, ούτε μπορούσαν να
καταναλώσουν. Αλώνονταν κι οι ίδιοι εκ των παράνομα λειτουργούντων «μη
κυβερνητικών» κονομισάριων και αναζητούσαν τρόπους επιβίωσης. Το ίδιο όμως και
οι τοπικές κοινωνίες!
Τι αδύναμο
πλάσμα ο άνθρωπος. Τι κωμικές οι ματαιοσπουδές του πόζες. Πόσο ανώφελη η
ρητορεία του εμπρός σε παράγκες από ευτελή υλικά, παιδιά που πατούν ξυπόλητα
στις λάσπες και τάφους που χαίνουν. Κι αυτό το αδύνατο, το πτωχαλαζονικό πλάσμα
της φθοράς, βρίσκει εύκολο να μετατοπίζει τις ευθύνες για τη διαρκή υποβάθμιση
της ζωής του από εκείνους που φταίνε, σε εκείνους που το βιώνουν αντίστοιχα...
Κι ύστερα,
μαζί με του «Σουλτάνου» τις επεκτατικές τάσεις, ήρθε ο covid-19. Σαν
πρωταγωνιστές σε ταινία τρόμου, βλέπουμε τη ζωή μας να χάνει την αξία της. Να
ευνουχίζουμε τις προσδοκίες μας και να στερούμαστε τις πιο βασικές μας
ελευθερίες, για να προστατευτούμε από μια πανδημία ανεξέλεγκτα εξαπλωνόμενη. Να
νοιώθουμε τρόμο στην ανθρώπινη επαφή, φοβία για τις φιλικές μαζώξεις και την
απειλή ενός εχθρού χωρίς πρόσωπο!
Ένα άνευρο
καλοκαίρι με τουριστική επισκεψιμότητα στο μείον, διαδέχθηκε ο Οκτώβρης των
άδειων ταμείων και της ανησυχίας για τον χειμώνα που επελαύνει γοργά!
Ο σεισμός
των 7 ρίχτερ στη Σάμο, το διπλό τσουνάμι που έσκασε πάνω σε σπίτια, βιτρίνες
και προθήκες μαγαζιών, που στοίχισε τη ΖΩΗ σε δύο παιδιά 15 και 17 ετών και
μετέτρεψε σε άστεγες 400 και πλέον οικογένειες, καταβαράθρωσε πλήρως την
οικονομική ζωή του ακριτικού νησιού!
Οι
προύχοντες, με τα ακριβά τους υποδήματα, ήρθαν «επίσκεψη» και πάτησαν πάνω στο
λασπουριό και το κατεστραμμένο βιός των νησιωτών. Με περισπούδαστο ύφος
κοίταξαν τις χαμένες περιουσίες, τα γκρεμισμένα κτίρια, τις σεισμικές
ρηγματώσεις, το ανεμοδαρμένο μα περήφανο πλήθος, είδαν την απόγνωση μα και το
θυμό στα μάτια των ακριτών, εξήγγειλαν μέτρα, έδωσαν υποσχέσεις κι έφυγαν… Όπως
ακριβώς τραβήχτηκε πίσω το τσουνάμι, μα άφησε πίσω του μόνο λάσπες και
καταστροφή.
Αυτός ο
σεισμός, ήταν η ταφόπλακα. Όμως η Σάμος και οι κάτοικοί της είναι ζωντανοί. Και
με περηφάνεια, με κοινωνική συνοχή και αλληλεγγύη, βοηθώντας ο ένας τον άλλον,
προσπαθούν να αντέξουν. Να ζήσουν. Να ξαναχτίσουν το κεραμίδι πάνω από το
κεφάλι τους.
Και να δουν,
στο νησί των μυρωμένων ημερών, πόσα από εκείνα τα αφειδώς υποσχόμενα, θα γίνουν
πράξη…
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.